Küresel okyanus ekonomisi 2050’ye kadar gerekli politika önlemlerinin alınmaması halinde, sürdürülebilir büyümeyi yavaşlatan büyük aksaklıklarla karşılaşabilir.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) okyanus ekonomisinin gelişimi için potansiyel yolların analiz edildiği “2050’ye Doğru Okyanus Ekonomisi” başlıklı raporu yayımlandı.
Buna göre, dünya yüzeyinin yüzde 71’ini ve biyosferin yüzde 90’ını oluşturan ve üç milyardan fazla insanın gıda güvenliğini sağlayan okyanuslar, küresel mal taşımacılığının yüzde 80’inin taşınmasını mümkün kılıyor ve uluslararası internet trafiğinin yüzde 98’ini taşıyan deniz kablolarına ev sahipliği yapıyor.
Bu açıdan, eğer bir ülke olsaydı okyanus ekonomisi dünyanın en büyük 5’inci ekonomisi olurdu. Küresel okyanus ekonomisi 1995’te 1,3 trilyon dolar büyüklüğünü 2020’de ikiye katlayarak 2,6 trilyon dolara çıktı ve yıllık ortalama yüzde 2,8 büyüdü.
Okyanus ekonomisinde istihdam edilen kişi sayısı ise 2006’da 151 milyonla zirveye ulaşırken, Kovid-19 döneminde 101 milyona kadar geriledi ancak sonrasında toparlanma gösterdi.
Küresel okyanus ekonomisinde 1995-2020 dönemindeki büyümenin yüzde 75’inden fazlası Asya ve Pasifik ülkelerden kaynaklandı.
Doğu Asya tek başına küresel okyanus ekonomisindeki büyümenin yüzde 56’sını oluştururken, Avrupa ve Kuzey Amerika’da büyüme daha yavaş gerçekleşti.
Çin, ABD, Japonya, Norveç ve Birleşik Krallık, söz konusu dönemde en büyük okyanus ekonomilerine sahip oldu.
Küresel okyanus ekonomisindeki büyümeye turizmden açık deniz petrol ve gaz çıkarımı, gemi inşası ve açık deniz rüzgar enerjisine birçok sektör katkı sağladı.
Tarihsel eğilimlerin devam etmesi halinde, küresel okyanus ekonomisi 2050’de 1995’e kıyasla yaklaşık 4 kat daha büyük olabilir ancak bu büyümenin sürdürülebilmesi için gerekli politika önlemlerinin alınması gerekiyor.
Bu önlemlerin alınmaması halinde, 2050’ye kadar küresel okyanus ekonomisini yeniden şekillendirecek büyük aksaklıklar meydana gelebilir, bu aksaklıklar büyümeyi yavaşlatabilir ve hatta aksatabilir.
Nüfus artışı, iklim değişikliği ve diğer çevresel baskılar, ticaret ve küreselleşme, enerji dönüşümü, teknolojik ilerlemeler ve jeopolitik gerilimler dahil birçok faktör, okyanus sağlığını ve ekonomisinin gelecekteki büyüme yörüngesini şekillendirecek.
OECD, politika yapıcıların okyanus yönetişimini güçlendirmesi, teknolojik yenilikleri teşvik etmesi, okyanus verilerinin toplanmasını geliştirmesi ve gelişmekte olan ülkelerin küresel değer zincirlerine dahil edilmesini sağlayarak ekonomik ve çevresel açıdan sürdürülebilir bir okyanus ekonomisinin temellerini atması önerisinde bulunuyor.
